Deze week (02/2015) werd Adecco door het hof van beroep veroordeeld omdat
zij apartheidslijsten aanlegde voor autochtonen en allochtonen. Zo konden zij
systematisch tegemoet komen aan de vraag van cliënten om allochtone werknemers
te weren. De eerste klacht hiertegen dateerde al van 2001. 10 jaar later bleek
dat 28% van de interimkantoren nog altijd meestapte in constructies om te
discrimineren, zo stelde de sectororganisatie zelf vast. Wellicht was dit nog
een serieuze onderschatting want een undercover reportage van de VRT in 2010
stelde vast dat 6 op de 8 interimkantoren geen punt maakte van discriminatie op
vraag van de klant. Onderzoek van de KULeuven en de Universiteit Antwerpen
bevestigden sindsdien opnieuw en opnieuw de discriminatie op de arbeidsmarkt.
Ook deze week: uit praktijktests
uitgevoerd door het Minderhedenforum blijkt dat 2/3e van de dienstenchequebedrijven ingaat
op de vraag van klanten om geen poetsvrouw met migratieachtergrond te sturen.
Opnieuw laait de discussie over praktijktests op. Zelfs Open VLD verklaart nu
voorstander te zijn. Het is ook nodig. Zelfs anonieme sollicitaties bleken
onvoldoende effectief om discriminatie op de arbeidsmarkt tegen te gaan, zo
stelde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vast in 2012.
En niet alleen op de arbeidsmarkt
stelt zich het probleem. Uit praktijktesten van datzelfde Minderhedenforum in
2012 bleek dat 1 op de 3 kandidaat-huurders met een buitenlands klinkende naam
ongelijk werd behandeld. Roberto en Khadija hadden aanzienlijk minder kans om
een huurwoning te vinden dan Joris en Nathalie met hetzelfde loon en dezelfde
gezinssituatie. Het Minderhedenforum besloot: “Het hoog discriminatiepercentage
van de praktijktests volgt het aanvoelen van veel etnisch-culturele minderheden
in Vlaanderen dat discriminatie stilzwijgend wordt gedoogd, maar niet
aangepakt.”
Dit werd vorig jaar ook bevestigd in een studie van de KULeuven.
Er is een discriminatiegraad van 13% voor mensen met een Turks of Marrokaans
klinkende naam die via mail informeren naar een woning die te huur is, zelfs
als zij perfect Nederlands of Frans spreken. Meer dan 40% van de
vastgoedmakelaars gaat meteen in op de vraag van verhuurders om hun woning niet
te verhuren aan personen met een migratieachtergrond.
Discriminatie aan de deur van de
discotheek, discriminatie als men werk zoekt en zelfs discriminatie als men al
aan de slag is, discriminatie als men een huis wil huren, … Op elk vlak is er
de voorbije jaren al meermaals aangetoond dat er hardnekkig probleem is.
Al jarenlang duiken dergelijke
resultaten op. Telkens weigert de politiek kordaat in te grijpen. Welk gevoel
moet dit geven aan jongeren met een migratieachtergrond? Hoeveel pijn zou het
doen als jongeren impliciet te horen krijgen dat zij er gewoon minder toe doen,
dat zij geen praktijktests waard zijn?
Na Open VLD liet ook CD&V vandaag weten voorstander te zijn
van praktijktests. Maar N-VA geeft geen krimp. Hoe echter kan de N-VA
pretenderen dat zij voorstander is van een inclusief nationalisme, maar
tegelijkertijd de facto gedogen dat immobiliënkantoren, interimkantoren,
dienstenchequebedrijven, … Mohammed en Fatima uitsluiten gewoon op basis van
hun origine, of deze van hun ouders of grootouders?
Neen,
vandaag de dag zien we net het omgekeerde beleid. Hoe moet je het anders begrijpen dat
de minister Homans een streefcijfer van 10% ambtenaren met een migratieachtergrond
vooropstelt, maar de definitie verruimt zodat niet meer de initiële groep
beoogd wordt (mensen van buiten de EU-15) maar plots zelfs iemand met een
Nederlandse of Franse origine als doelgroep wordt beschouwd?
Ook Minister Muyters houdt na de nieuwe revelaties van het Minderhedenforum
houdt de boot af: “praktijktests zijn overshooting”. Er zijn volgens hem betere
methodes: geen praktijktests door de overheid, maar anonieme telefoontjes door
de sectororganisatie zelf, naar het voorbeeld van wat de sectororganisatie van
de interimkantoren ondernam. Begrijpt u het nog? Minister Muyters heeft dus
zogenaamd niets tegen de methodiek, maar wil niet dat dit leidt tot sancties of
vervolging? Welk signaal is dat?
Jongeren met een migratieachtergrond hebben het sowieso van bij
het begin al moeilijker in onze samenleving. 3 tot 4 keer meer leven zij onder
de armoedegrens dan mensen zonder migratieachtergrond. Ze starten dus al met
een enorme achterstand. Zolang wij als samenleving een dubbelzinnig signaal
blijven uitzenden over hun plaats binnen de samenleving. Zolang wij als
samenleving niet ondubbelzinnig ingrijpen en niet alleen met woorden maar echt
met daden tonen dat discriminatie onaanvaardbaar is, zullen we jongeren met een
migratieachtergrond wegduwen van onze maatschappij. Dan zijn wij geen ‘land of
opportunity’ maar ‘land of rejection’.
Natuurlijk is er de
anti-discrimatiewetgeving, maar die is passief. Als je iets wil bestrijden, net
als onveilig gedrag op de weg, dan ga je daar als overheid actief tegenin. Dat is
geen uitlokking. Of schaffen we ook de anonieme controles op
verkeersovertredingen af en moet iedereen die ontoelaatbaar gedrag in het
verkeer vaststelt maar zelf bewijzen verzamelen en een klacht indienen? Hoe
leg je uit dat er anonieme politievoertuigen rondrijden om verkeersovertreders
op te sporen, maar dat de politiek diezelfde anonieme controles niet wil
organiseren voor iets absoluut verwerpelijk als het discrimineren van een
medeburger op basis van zijn origine? Of zijn anonieme praktijktests minder
gerechtvaardigd voor discriminatie omwille van origine dan voor linksrijden? Al
meer dan 15 jaar geven we opgroeiende jongeren zo het signaal dat ze
tweederangsburgers zijn.
Dat medeburgers met een migratie-achtergrond nog steeds zelf
stappen moeten ondernemen, dat de politiek nog altijd niet kordaat ingrijpt
tegen dit fenomeen dat reëel en hardnekkig is, dat zo nefast is voor een grote
groep burgers, dat zo destructief is voor een samenleving, dat is gewoonweg
onaanvaardbaar. Is oogluikend discriminatie tolereren niet hetzelfde als discrimineren?